Vastgesteld door de deelgemeenteraad op 21 september 1995

Redactie:
J. van der Wolde, deelgemeente Feijenoord
Met speciale dank aan:
mevrouw F. van Weelderen, Werf Feijenoord, Gemeentewerken
mevrouw I. Klunne, deelgemeente Feijenoord
mevrouw I. Snijders, deelgemeente Feijenoord
P. Groeneveld, deelgemeente Feijenoord
mevrouw S. Doesburg, deelgemeente Feijenoord

INHOUDSOPGAVE
INLEIDING
1 HUIDIGE GROENSITUATIE DEELGEMEENTE FElJENOORD
2 BELEIDSKADER DEELGEMEENTE FElJENOORD
3 JURIDISCHE ASPECTEN
3.1. ALGEMENE PLAATSELIJKE VERORDENING ROTTERDAM
3.2 'KAPVERORDENING'
4 HERPLANTPLICHT
4.1 OPENBARE RUIMTE
4.1.1 Bomenbalans
4.2 PRIVE BUITENRUIMTE
4.2.1 Bomen-matrix
5 HANDHAVING
6 CONCLUSIES

INLEIDING

Doelstelling
De doelstelling van deze notitie is om een afname van het aantal bomen in de deelge- meente tegen te gaan. Het streven is om voor iedere boom die gekapt wordt er één terug te laten komen. Het middel dat hiervoor ter beschikking staat is het opleggen van een herplantplicht op het moment dat een kapvergunning verleend wordt.

Commissie BSV en deelgemeenteraad
De commissie Beheer, Stadsvernieuwing en Volkshuisvesting (BSV) heeft in haar vergadering van 19 januari 1995 positief geadviseerd over het opleggen van een herplant plicht bij het kappen van bomen. Zij heeft toen gevraagd een aanvulling te geven op het, gebied van de handhaving en van het aantal bomen per tuin, wanneer er van herplantplicht sprake is.
De deelgemeenteraad heeft deze notitie vastgesteld in de vergadering van 21 september 1995.

De opbouw van de notitie
In hoofdstuk 1 wordt de huidige groensituatie kort beschreven. Hoofdstuk 1 laat zien wat er in het werkprogramma van de deelgemeente over buitenruimte en groen staat. In hoofdstuk 3, 4 en 5 worden de kapverordening, de herplantplicht en de handhaving behandeld. Aan deze hoofdstukken wordt een aantal conclusies gekoppeld, die verzameld zijn in hoofdstuk 6.

1 HUIDIGE GROENSITUATIE

Buitenruimte
Een essentieelonderdeel van het deelgemeentelijk -ruimtelijk- beleid is de kwaliteit van de buitenruimte. Het is belangrijk dat de buitenruimte schoon, heel, veilig en aantrekkelijk is. De verblijfswaarde van de buitenruimte is, zowel voor de bewoners als voor de ondernemers van Feijenoord, een kenmerkend onderdeel van hun woon- en werkmilieu.

Groen
Een kenmerkend onderdeel van de buitenruimte is dat 'het groen' er op een aantrekkelijke en functionele manier in verwerkt is. Met functioneel wordt bedoeld dat de verschillende buitenruimte-functies, zoals stadsrecreatie, spelen, sporten, op een bankje -aan het water -zitten, op de juiste wijze in een groen-ontwerp en een groene inrichting verwerkt zijn. Hierbij hoort een praktisch en goed beheer, waar alle partijen bij betrokken zijn. Naast de effecten op ontwerp, inrichting en beheer heeft het 'groen' natuurlijk ook een 'zuurstof- verrijkend' effect op ons dagelijks leefmilieu.

Relatief weinig groen in Feijenoord
De deelgemeente Feijenoord heeft in zijn geheel genomen weinig groen 'per vierkante meter' : vier keer zo weinig als heel Rotterdam. Gedeeltelijk is dit te verklaren door de ligging van de deelgemeente in en om het stadscentrum. Binnen deze lage score zijn er nog wel aanzienlijke verschillen per wijk. Vreewijk staat bekend om zijn aantrekkelijke tuindorp-karakter. De bomen leveren daar een belangrijke bijdrage aan. De wijk Feijenoord is groener geworden door de aanleg van het Nassaupark, het Rosepark en het -nog defInitief in te richten -Spoorweghavenpark. De andere wijken beschikken welover enige wijkparken, maar hebben geen hoge 'groen-dichtheid'.

Herplantphcht
Omdat Feijenoord weinig groen 'per vierkante meter' heeft, is het van belang het huidige aantal bomen minimaal te handhaven. Het werkprogramma van de deelgemeente zegt hierover: "het bestuur wil de groenvoorzieningen niet aantasten II .Daarnaast wordt er naar gestreefd om de parken, parkjes, pleinen en andere buitenruimten' groener' te maken. Dit betekent dat bij het kappen van bomen een herplantplicht opgelegd moet worden. De herplantperiode wordt op één jaar gesteld, zodat voor iedere boom een geschikt plantsei- zoen gevonden kan worden. De werf van Gemeentewerken adviseert over de herplantperi- ode, de boomsoort en de boomgrootte.

• Bij het kappen van bomen wordt een herplantplicht opgelegd.
• De termijn van herplanting wordt op één jaar gesteld, rekening houdend met het juiste plantseizoen, zodat voor iedere boom een geschikt plantseizoen gevonden kan worden.

2 BELEIDSKADER DEELGEMEENTE FEIJENOORD

Werkprogramma
Het werkprogramma Feijenoord is bij het ontstaan van de deelgemeente -april 1994 -door het toen aantredende dagelijks bestuur uitgebracht. Hieronder wordt uit de inleiding het onderdeel Bevolkingsontwikkeling samengevat. Vervolgens wordt uit de beleidsparagrafen Ruimtelijke Ordening en Beheer en Milieu geciteerd.

Bevolkingsontwikkeling
De bevolking in de deelgemeente Feijenoord zal in de komende jaren toenemen. De prognoses spreken van een toename van 70.000 naar 100.000 in het jaar 2006. Met name het aantal kinderen van 0 tot 14 jaar zal een groter deel van de bevolking uitmaken dan voorheen. Er zal moeten worden ingespeeld op een toenemend gebruik van de buitenruimte door verschillende leeftijden.

Ruimtelijke Ordening
Feijenoord is een stedelijk gebied aan het water met veel voorzieningen en een grote culturele diversiteit. Er is een sterke menging van wonen en werken. Er is relatief weinig groen vergeleken met de meeste andere deelgemeenten.

Beheer en Milieu
Feijenoord is één van de meest dichtbevolkte gebieden van Nederland. De komende jaren zal de bevolking nog verder groeien. Naast deze groei treedt er ook een sterke verjonging op van de bevolking. Deze twee tendensen leggen een grote druk op de toch al zo schaars aanwezige buitenruimte. Het deelgemeente-bestuur wil daarom de groenvoorzieningen niet aantasten.

Notitie milieu
Naast deze notitie over de herplantplicht wordt dit jaar een notitie 'milieu' gemaakt, waarin behalve 'groen' ook zaken als 'verkeer' en 'afval' naar voren gebracht zullen worden.

3 JURIDISCHE ASPECTEN

3.1 ALGEMENE PLAATSELIJKE VERORDENING ROTTERDAM
Op 1 juni 1994 is de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) Rotterdam in werking getreden. De voonnalige Kapverordening is een onderdeel van de APV geworden en staat nu onder paragraaf 4: het bewaren van houtopstanden/natuurbescherming. Omdat het woord 'kapverordening' in de dagelijkse omgangstaal nog veel gebruikt wordt zal het in deze notitie ook -tussen aanhalingstekens -aangehouden worden.

3.2 'KAPVERORDENING'
De 'kapverordening' begint met artikel 4.4.1. Hierin worden de volgende begrippen omschreven.

Vervolgens wordt in de artikelen 4.4.2 tot en met 4.4.15 behandeld wanneer het verboden is te kappen, hoe een kapvergunning aangevraagd moet worden en hoe een herplantplicht opgelegd kan worden. Deze artikelen kunt u in de bijlage terugvinden.

Wanneer wordt een kapvergunning geweigerd / afgegeven?
De 'kapverordening' spreekt van 'de bescherming van het milieu, het natuur- en stadsschoon en de zorg voor het uiterlijk aanzien van de deelgemeente' .Bij het opstellen van bepalingen inzake het bewaren van houtopstanden,is zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de model- bomenverordening 1993 van de Vereniging Stadswerk Nederland en de Bomenstichting. Een aanvraag tot een kapvergunning kan geweigerd worden" in het belang van stadsschoon, natuur en milieu, recreatie en leefbaarheid en de cultuurhistorie" .

Een kapvergunning kan verleend worden "wanneer een boom een potentieel gevaar vormt voor de openbare veiligheid, wanneer de boom een belemmering in de licht- en luchttoevoer vormt, wanneer de boom binnen een bepaalde afstand -een halve meter - tot de erfgrens staat en wanneer er sprake van een bepaalde boomziekte is" .
De criteria bij de belangenafweging rond een kapvergunning krijgen een plaats binnen gemeentelijk en deelgemeentelijk groenbeleid door verwijzing naar 'groene' plannen. Waar bij
      ,... terugplanten gesproken wordt over deze' groene' plannen, wordt verwezen naar de relevante ! plannen die er zijn, zoals het Bomenplan Rotterdam, de Ontwikkelingsvisie Feijenoord, het , Integraal Structuurplan Buitenruimte, het Buitenruimteplan Kop van Zuid en de verschillende r Wijk-jaarplannen. Over de afweging van belangen is inmiddels uitgebreide jurisprudentie ontstaan, die in het algemeen positief uitwerkt voor het behoud van bomen. Bomen blijken ~< wel dikwIjls te moeten sneuvelen als er sprake is van ernstIg gevaar voor omvallen of van overlast, bijvoorbeeld als gevolg van bladval, verstoppingen van rioleringen, vermindering bezonning of uitzicht.

Wanneer een kapvergunning geweigerd wordt of een herplantplicht opgelegd wordt, is het mogelijk om in beroep te gaan. Er wordt dan de gebruikelijke procedure gevolgd via de commissie voor de Bezwaar- en Beroepschriften van de deelgemeente Feijenoord.

4 HERPLANTPLICHT

4.1 OPENBARE RUIMTE

• De overheid en bedrijven die -via een kapvergunning -bomen weghalen, zijn verplicht- tenminste -evenveel bomen terug te zetten op dezelfde plaats. Wanneer dit niet mogelijk is dan op een plaats in de nabijheid, binnen dezelfde wijk.

De overheid of het bedrijf draagt zorg voor de gemaakte kosten. Wanneer namens een bedrijf een kapvergunning wordt aangevraagd dan blijft het bedrijf de betaler .

4.1.1 Bomenbalans
Gemeentewerken heeft een informatiesysteem waarin zich gegevens over alle bomen in de verschillende deelgemeenten bevinden. Met dit 'bomenbestand' is het mogelijk per wijk een optelsom te maken van het aantal bomen dat aanwezig is. Wanneer jaarlijks een overzicht gemaakt wordt, moet daaruit blijken dat minimaal evenveel bomen aanwezig zijn als het jaar daarvoor. Op deze manier legt de overheid verantwoording af over de 'bomenbalans ' in de openbare ruimte.

• Gemeentewerken - de werf - maakt jaarlijks een overzicht per wijk waaruit in vergelijking met het voorgaande jaar moet blijken dat minimaal evenveel bomen aanwezig zijn (wijkbomenbalans).

Deze wijkbomenbalans zal jaarlijks aan de commissie BSV gepresenteerd worden.

4.2 PRIVE BUITENRUIMTE

• Rechtspersonen die - via een kapvergunning - bomen weghalen uit hun privé-buitenruimte zijn verplicht -tenminste- evenveel bomen terug te zetten. Het aantal bomen per tuin zal via de 'bomen-matrix ' bepaald worden.

De rechtspersoon die de kapvergunning aanvraagt, draagt zorg voor de kosten behorende bij de herplantplicht. Wanneer namens een rechtspersoon een kapvergunning wordt aangevraagd dan blijft de rechtspersoon de betaler.

4.2.1 Bomen-matrix
Het bepalen van het aantal bomen per tuin, is afhankelijk van de grootte van de tuin en van de ligging van de bomen ten opzichte van elkaar. Het begrip boomgrootte heeft betrekking op de te verwachten kroondiameter van de betreffende boomsoort. In het schema op de volgende pagina wordt een driedeling op basis van deze kroondiameter gemaakt.

De 'bomen-matrix ' ziet er als volgt uit.

• Het gewenste aantal bomen per tuin kan -wanneer een herplantplicht opgelegd wordt -met behulp van de 'bomen-matrix ' bepaald worden.

Bij het gebruiken van de matrix wordt eerst bepaald hoe groot de tuin is om vervolgens het aantal bomen te kiezen dat daar verhoudingsgewijs bij hoort. Indien in een tuin bomen van verschillende groottes staan, wordt een gemiddelde grootte gekozen, welke naar beneden wordt afgerond. Wanneer het aantal bomen 'na het kappen' in overeenstemming met de bomen-matrix is, wordt geen herplantplicht opgelegd. Wanneer er na het kappen verhou- dingsgewijs te weinig bomen staan, wordt een herplantplicht opgelegd.

5 HANDHAVING

Parkwachter
De Werf Feijenoord heeft aangegeven dat het mogelijk is om een parkwachter, in dienst van Gemeentewerken en werkzaam voor de Werf Feijenoord, de controle te laten uitvoeren.

• De parkwachter voert de controle uit.

Indien blijkt dat degene aan wie een herplantplicht opgelegd is binnen de gestelde termijn niet aan deze plicht heeft voldaan, kan de parkwachter proces-verbaal opmaken. De parkwachter is onbezoldigd ambtenaar van de Gemeentepolitie en kan daaraan de verbaliseerbevoegdheid ontlenen. Voor de deelgemeente Feijenoord is 0,5 a 0,75 formatieplaats-parkwachter beschikbaar.

6 CONCLUSIES

• Bij het kappen van bomen wordt een herplantplicht opgelegd.

• De termijn van herplanting wordt op één jaar gesteld, rekening houdend met het juiste plantseizoen, zodat voor iedere boom een geschikt plantseizoen gevonden kan worden.

• De overheid en bedrijven die -via een kapvergunning -bomen weghalen zijn verplicht - tenminste -evenveel bomen terug te zetten op dezelfde plaats. Wanneer dit niet mogelijk is dan op een plaats in de nabijheid, binnen dezelfde wijk.

• Gemeentewerken -de werf -maakt jaarlijks een overzicht per wijk waaruit in vergelijking met het voorgaande jaar moet blijken dat minimaal evenveel bomen aanwezig zijn (wijkbomenbalans).

• Rechtspersonen die -via een kapvergunning -bomen of ander 'groen' weghalen uit hun privé-buitenruimte, zijn verplicht -tenminste -evenveel bomen terug te zetten. Het aantal bomen per tuin zal via de 'bomen-matrix I bepaald worden.

• Het aantal bomen per tuin kan -wanneer een herplantplicht opgelegd wordt -met behulp van de 'bomen-matrix I bepaald worden.

• De parkwachter voert de controle uit.